hrvatski

Kriminogene specifičnosti psihotičnih počinitelja kaznenih djela

Cilj rada bio je odrediti postojanje eventualnih razlikovnih osobitosti između skupina počinitelja i nepočinitelja kaznenih djela paranoidno shizofrenih bolesnika. Ispitivanje je provedeno na uzorku od 122 bolesnika s dijagnozom paranoidne shizofrenije F.20.0, od kojih su 61 bili počinitelji kaznenih djela i liječeni po nalogu suda, a 61 nisu bili počinitelji kaznenih djela, a liječeni su prema indikacijama za bolničko psihijatrijsko liječenje. Ispitanici su bili izjednačeni po spolu, dobi i naobrazbi. Svi ispitanici su bili testirani upitnicima: Wechsler WB za ispitivanje intelektualnih sposobnosti, MMPI-201 za ispitivanje osobina ličnosti, Eysenckov upitnik ličnosti (EPQRA), Frajburški upitnik ličnosti (FPI), Upitnik životnog stila (LSI), Temperament-karakter inventar (TCI) i upitnik socio-demografskih podataka. Primjenom dijagnostičkih mjernih instrumenata nastojalo se utvrditi prisustvo međuovisnosti psihopatoloških simptoma i drugih čimbenika od mogućeg utjecaja na počinjenje djela te utvrditi razlikovne osobitosti u odnosu na skupinu nepočinitelja iste dijagnostičke kategorije. Konačni cilj istraživanja je bio utvrditi eventualne čimbenike koji bi bili od značaja u predikciji budućeg kažnjivog ponašanja. Istraživanja govore da su paranoidno shizofreni počinitelji kaznenih djela značajno zastupljeniji u kategoriji nasilničkog kriminaliteta, uključujući i krvne delikte u odnosu na distribuciju počinjenja kaznenih djela u općoj populaciji. Žrtve njihova nasilja su uglavnom unutar obitelji i rodbine. Komorbidno u skupini počinitelja kaznenih djela više je poremećaja ličnosti, zatvorskog ranijeg iskustva i ranijeg forenzičkog tretmana, utjecaja psihoaktivnih tvari tempore acti, dok je kod nepočinitelja kaznenih djela više ovisnosti o alkoholu, ali bez statističkih značajnosti. U našem istraživanju potvrdili smo postojanje psihopatoloških, kriminogenih specifičnosti psihotičnih počinitelja kaznenih djela po kojima se oni razlikuju od psihotičnih bolesnika koji nisu počinili kazneno djelo. Identificirana su tri prediktorska modela od značaja u predikciji za počinjenje kaznenog djela. Rezultate ovoga istraživanja smatramo više vjerojatnim tendencijama nego čvrstim činjenicama, pa rad upućuje na daljnje traganje za specifičnim ponašanjem paranoidno shizofrenih, na većem uzorku, kako bi preventivni i terapijski programi za ovu skupinu bolesnika bili primijenjeni na vrijeme i adekvatno.

forenzička psihijatrija; kriminalitet; psihotični poremećaji

nije evidentirano