hrvatski

U potrazi za vezama između Soluna i Zadra u kasnoj antici

U radu se potkrepljuje spoznaja o povezanosti dvaju kasnoantičkih središta, Soluna i Zadra. Veze među gradovima uočene su još prije dvadesetak godina u sličnim arhitektonskim formama ranokršćanskih bazilika, posebno u rastvaranju bočnih zidova prozorskim otvorima poliforama. Nedavno je uočena i još jedna sličnost u konstrukciji građevina iz istog vremena, a radi se o ključnom ambijentu kršćanske religije – o krstionici. Naime, zadarska se krstionica u arhitektonskom obliku pokazala kao umanjena verzija solunske krstionice. U tlocrtu su obje šesterokutne izvana, a šesterolisne iznutra i rastvorene su trima vratima. Različite su po dimenzijama – solunska krstionica je monumentalna građevina, dvostruko veća od zadarske. Srodnost krstionici u Solunu u literaturi je pronađena u konstantinopolskim centralnim građevinama: auditoriju palače Antiochos koji u 6. st. postaje crkva Sv. Eufemije i tzv. Hagiasmi S. Iohannes. Na taj način se refleks istočnih sakralnih građevina preko Soluna odrazio i na episkopalni kompleks u Zadru, s čim i specifično oblikovanje ranokršćanskih građevina u Zadru postaje jasnije.

krstionica ; rano kršćanstvo ; biskup ; Solun ; Zadar ; viakarijat ; šesterostrana

nije evidentirano