engleski

Solubilization and fluorimetric studies of inclusion complex formation of zaleplon with natural and chemically modified cyclodextrins

Zaleplon je sedativ i hipnotik, indiciran za kratkotrajnu terapiju nesanice, a pokazao se i kao dobar antikonvulziv kod terapije elektrošokovima. Lijek je praktički netopljiv u vodi što značajno ograničava njegovu oralnu bioraspoloživost, koja iznosi oko 30%. Ciklodekstrini, ciklički oligosaharidi građeni od 6, 7 ili 8 glukopiranoznih jedinica, stvaranjem inkluzijskih kompleksa povoljno utječu na topljivost lijeka, a time doprinose i njegovoj boljoj bioraspoloživosti. Zbog toga, ispitali smo kompleksiranje zaleplona s prirodnim i kemijski modificiranim ciklodekstrinima, s ciljem određivanja optimalnog nosača lijeka. Poseban interes bio je ispitati utjecaj strukturnih karakteristika derivata ciklodekstrina (veličina centralne šupljine i vrsta supstituenata) na njihov solubilizacijski učinak prema lijeku. Ispitan je utjecaj različitih derivata ciklodekstrina topljivost zaleplona u vodi, a provedena je i spektrofluorimetrijska titracija lijeka. Ciklodekstrini obuhvaćeni ovim istraživanjem su alfa-, ß, hidroksipropil-ß-, metilirani-ß-, sulfobutil-ß- i gama-ciklodekstrin. Ravnotežne konstante nastajanja kompleksa određene su analizom solubilizacijskih izotermi metodom prema Higuchiju i Connorsu, te iz spektralnih podataka korištenjem programa Specfit. Topljivost zaleplona raste linearno s koncentracijom ciklodekstrina u otopini što upućuje na nastajanje topljivog kompleksa lijeka i ispitivanih ciklodekstrina u ekvimolarnom obliku, a to potvrđuju i podaci spektralne analize. Među prirodnim ciklodekstrinima, ß-ciklodekstrin pokazuje najveći afinitet prema kompleksiranju sa zaleplonom, no njegov solubilizirajući učinak je ograničen njegovom niskom topljivosti u vodi. Među derivatima, najučinkovitijim se pokazao metilirani derivat ß-ciklodekstrina, koji je bolje topljivosti u odnosu na ß-ciklodekstrin. Osim toga, metilirani ß-ciklodeksrin je i površinski aktivan, što uz nastajanje inkluzijskog kompleksa dodatno doprinosi ukupnom solubilizacijskom učinku.

zaleplon; cyclodextrin; aqueous solubility; fluorescence

nije evidentirano