hrvatski

Urbani modeli individualne stambene izgradnje u Zagrebu između dva svjetska rata

Istraživanje je temeljeno na prepoznavanju karakterističnih urabnim modela izgradnje u Zagrebu u razdobljui zmeđu dva svjetska rata, razmotreno analizom pojedinačnih dijelov te njihovom međusobnom komparacijom: Torbarovom ulicom kao oglednim primjerom rahle izgradnje na parcelaciji koja je odredila šire područje Šalate, Novakovom ulicom kao vrhunskim postignućem moderne stambene arhitekture, odnosno primjerom izvedenim poput planiranog oglednog naselja, zatim naselja Prve hrvatske štedionice izgrađenog u maniri ujednačenih prostorno-stambenih nizova koji određuju strukturu cjeline, te Cvjetnog naselja primjerenog načelima funkcionalne racionalne gradnje koja karakterizira promatrano razdoblje i u drugim sredinama. Uz odabrane primjere kod kojih je moguće uočiti strukturalne razlike u organizaciji naselja te ih razlikovati unutar konteksta grada, u radu se obrađuje i nekoliko neizvedenih parcelacija koje dokumentiraju razdoblje te utvrđuju postojanje različitih modela izgradnje, struktura i oblikovanje kojih zavisi od prostora u kojem se planiraju, dok dispozicija pojedinačnih dijelova uvelike određuje njihove međusobne razlike. Potrebna kontekstualizacija s evropskimprimjerima iz istoga razdoblja izvršena je komparacijom s naseljima sagrađenima u Njemačkoj, Austriji, Češkoj, uz dodatno produbljivanje istraživanja 'arhitektonskih izložbi' te utjecaja koje su one izvršile na naše arhitekte i gradske planere. Nastanak i temeljne značajke određenih modela zavise od principa parcelacije, nejne provedbe, suradnje između gradsko gureda, vlasnika parclee - investitora te osoba koje sudjeluju u kreiranju promatrane cjeline. U pojedinim slučajevima radi se o jednom arhitektu koji osim cjelovite provedbe parcelacije utječe na izgled pojeidnih kuća koje se izgrađuju unutra cjeline. U drugim primjerima, zajednički prostor i vrijeme uz postojeće uvjete iz uredbi rezultiraju drugačijim sustavima izgradnje. Samostojeća obiteljska kuća odnosno gradska vila na parceli zavisno od uredbe koja određuje prioritete pri parcelaciji temeljni je element izgradnje modela koji u konkretnoj proučavanoj građi rezultiraju velikim razlikama u postignućima. Zavisno od prostorno-strukturalnog načina izgradnje, urbani modeli promatrani su kao ogledni primjerci, odnosno standardizirana naselja koja u određenom trenutku pod utjecajem nastanka grupe arhitekata, planera i ostalih rezultiraju priznatim oblicima - prepoznatljivim dijelovima grada koji posjeduju elemente što ih čine cjelinom. Uz analizu društvenih i kulturnih značajki pokazuje se mnogo lica moderniteta.

urbani modeli; stambena naselja; parcelacija; moderna arhitektura; Cvjetno naselje; naselje Prve hrvatske štedionice; tipologija moderne stambene arhitekture; funkcionalna racionalna gradnja

nije evidentirano