hrvatski

Detekcija i uloga novih makromolekularnih kompleksa u biosintezi proteina

Stanični se proteini sintetiziraju na ribosomima. Slijedeći uputu sadržanu u mRNA (genetički kôd), aminokiseline se određenim redoslijedom uključuju u polipeptidni lanac. Pri čitanju genetičkog koda, molekule transfer RNA služe kao molekularni adaptori, a enzimi aminoacil-tRNA-sintetaze (aaRS) kao selektori pripadnih parova tRNA i aminokiselina, koje povezuju esterskom vezom. Greška u aminoaciliranju tRNA rezultira greškom u primarnoj strukturi proteina. Kako biosinteza proteina zahtijeva visoki stupanj točnosti i efikasnosti, nadzirana je različitim mehanizmima u kojima sudjeluju mnogi makromolekularni kompleksi. Njihova se brojnost i složenost povećava u organizmima na višem stupnju razvoja. Dakle, dok prokariotske aaRS funkcioniraju uglavnom kao apoenzimi, sintetaze viših eukariota "poboljšavaju" svojstva interakcijom s proteinskim kofaktorima. Interagirajući kofaktori su strukturno različiti proteini, koji uglavnom sadrže dodatnu tRNA-veznu regiju i/ili podešavaju konformaciju aaRS. Sve više se potvrđuje ideja da postojanje fleksibilnih tRNA-veznih domene olakšava prenošenja produkta (aminoacilirane tRNA) sa sintetaze koja ga stvara na druge komponente translacijskog sustava (elongacijske faktore i ribosom). Probirući in vivo 6 000 kvaščevih proteina, detektirali smo peroksin Pex21p kao interagirajući protein seril-tRNA-sintetaze (SerRS). Interakcija je potvrđena afinitetnim vezanjem in vitro. Kompleks SerRS:Pex21p efikasnije aminoacilira tRNA serinom od samog apoenzima. Interakcija protein-protein gubi se nakon delecije dvadesetaminokiselinskog peptida na C-kraju seril-tRNA-sintetaze. Predlaže se model ternarnog makromolekularnog kompleksa u kojem C-terminalni peptid SerRS interagira s Pex21p, stabilizirajući konformaciju aktivnog mjesta, u koje se veže tRNA.

aminoacil-tRNA-sintetaze; tRNA; biosinteza proteina

nije evidentirano