hrvatski

Utjecaj temperature na nesređenost u kristalnim strukturama

Kristalne strukture u kojima nekom manjem fragmentu asimetrične jedinice nije moguće pripisati jedan ravnotežni položaj su relativno česte. Takav fragment je nesređen tj. nalazi se u disorderu koji može biti statički ili dinamički. Sakupljanjem podataka pri više temperatura može se razlikovati statički od dinamičkog disordera. U kompleksnom spoju cis-bis(dimetilsulfoksid)bis(1, 3-difenil-1, 3-propandionato)kadmij(II) dvije molekule dimetilsulfoksida su koordinirane na kadmij preko atoma kisika. Jedna molekula dimetilsuolfoksida nalazi se u disorderu. Da bi ustanovili radi li se o statičkom ili dinamičkom disorderu napravljeno je šest difrakcijskih eksperimenata pri 100 K, 150 K, 200 K, 250 K, 300 K, 330 K. Ustanovljeno je da se pri 100 K disorder gubi i da s povećanjem temperature sve više dolazi do izražaja. Pri 300 K omjer okupancija dviju orijentacija je 0, 82:0, 18. Zbog toga je disorder interpretiran kao dinamički. Na temelju najjednostavnijeg modela Boltzmannove raspodjele pricijenjena je razlika energija dviju orijentacija na 4, 9 kJ/mol. Isto tako, ustanovljeno je da se ta molekula dimetilsulfoksuda u kristalu nalazi u šupljini između dva fenilna prstena.

dimetilsulfoksid; disorder; temperatura; kadmij

nije evidentirano