hrvatski

Novije spoznaje u dijagnostici genitalnih infekcija HPV

Genitalne infekcije papilomavirusi čovjeka (HPV, od engl. human papillomavirus), ovisno o tipu, uzrokuju nastanak dobroćudnih i zloćudnih tumora epitelnih stanica. Do sada je utvrđeno više od 130 genotipova HPV-a, od kojih 40-ak inficiraju genitalni trakt, a najmanje 13 HPV-a (tipovi 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59 i 68) su povezani sa nastankom raka vrata maternice što ih svrstava u skupinu virusa visokog rizika (HR, od engl. high risk). Trajna infekcija HR HPV-a nužni je čimbenik u nastanku i razvoju raka vrata maternice. Zbog toga je dijagnostika genitalne infekcije HPV-a značajni klinički pokazatelj. HPV se ne mogu rutinski izolirati uzgojem na staničnim kulturama, a serološke analize nisu dovoljno osjetljive i informativne. Osim toga, citološka (Papa-test) i histološka analiza mogu ukazivati na promjene povezane s infekcijom HPV-a, ali niti jednom od ovih metoda ne može se pouzdano utvrditi prisutnost virusa. Zbog toga su molekularne metode nužne za utvrđivanje prisutnosti tih virusa i, što je još važnije, određivanje tipa virusa. Molekularne metode dijagnostike genitalne infekcije HPV-a kontinuirano se razvijaju i sve više se koriste kao dopuna metode citološkog probira. Postoje brojne metode koje se zasnivaju na hibridizaciji s DNA ili RNA sondama ili lančanoj reakciji polimerazom (PCR), od kojih je većina pogodna za pretraživanje prisutnosti velikog broja HPV-a, a neke za otkrivanje klinički značajnih tipova virusa, poglavito HR HPV-a. Testovi određivanja prisutnosti HPV-a kao npr. Hybrid capture 2 (HC2, Digene) te PCR Amplicor microwell plate (MWP, Roche) korisni su u razlučivanju atipičnih citoloških nalaza, u primarnom probiru te praćenju žena nakon terapije. Testovi koji omogućuju tipizaciju HPV-a kao npr. Linear array HPV (Roche) te Inno-LiPa HPV (Innogenetics) korisni su za određivanje skupina žena sa izrazito visokim rizikom za nastanak i razvoj raka vrata maternice. Osim toga, analiza biljega povezanih sa infekcijom HPV-a također doprinose kliničkom praćenju rizičnih žena. U ovom osvrtu prikazat će se zašto, kada i kako primjenjivati pojedine metode molekularne dijagnostike HPV-a.

papilomavirusi čovjeka

nije evidentirano