hrvatski

Sunce, potomak Dobra - sudbina jedne Platonove usporedbe u renesansi (kod Marsilia Ficina)

Marsilio Ficino, kome dugujemo prijevod gotovo svih Platonovih djela na latinski, jedan od najznačajnijih predstavnika renesansnog novoplatonizma, čitavog života bavio se temom sunca i svjetla, što se može dokumentirati mnogobrojnim mjestima iz njegovih spisa (pisama, komentara platoničke filozofije i spisa koji su izričito posvećeni tim temama). Time može Ficino biti doveden u svezu s heliocentričkom teorijom kao i s novim kozmologijskim teorijama koje nastaju u njegovo vrijeme. Pritom se postavlja pitanje: gdje on pronalazi inspiraciju za svoje bavljenje spomenutim temama? Analiza njegovih djela jasno pokazuje da je upravo interpretacija platoničke, točnije Platonove filozofije jezgra njegovih filozofijskih napora i da je pritom Platonova usporedba sa suncem ona točka, na kojoj se temelji njegovo tematiziranje sunca i svjetla (valja primijetiti da usporedba sa suncem iz VI. Knjige Politeie biva navedena u gotovo svim njegovim djelima). Na temelju toga je opravdano pitanje: je li uistinu Platonova usporedba sa suncem dala odlučujući impuls njegovoj proradbi sunca. I dalje: može li se na temelju toga govoriti o utjecaju platoničke filozofije, kroz njenu recepciju u Ficina, na proces transformacije slike svijeta u 15. i 16. stoljeću? Istovremeno je od interesa uvidjeti specifičnost Ficinove interpretacije Platonove filozofije kroz analizu njegovih najznačajnijih djela. Ta analiza pokazuje prije svega premještanje interesa na sunce i njegov utjecaj na vidljivi svijet. U interpretaciji Ficinovih stavova u ovom tekstu uzeti su u obzir prije svega spisi u kojima fenomen svjetla i sunca biva eksplicitno tematiziran (u spisima De sole i De lumine), ali onda i sva ona mjesta u njegovim komentarima (napose VI. I VII. Knjiga Politeie), gdje bivaju interpretirani Platonovi iskazi o dobru i suncu.

renesansa; Sunce; Dobro; Marsilio Ficino

nije evidentirano