hrvatski

Beckovi konstrukti: sociotropija i autonomija

U zadnjih nekoliko desetljeća je značajna pažnja pridana istraživanjima koja proučavaju kognitivnu ranjivost za psihičke poremećaje. Uloga varijabli sociotropije i autonomije je jedno od važnih pitanja kojima se bave istraživači u ovom području. Koristeći kognitivnu perspektivu, Beck definira ove dvije dimenzionalne varijable kao dva međusobno nezavisna kognitivna stila. Sociotropija i autonomija se vežu uz veću vjerojatnost pojave niza psihičkih poremećaja. Cilj ovog istraživanja je bio ispitati postojanje spolnih razlika u sociotropiji i autonomiji te ispitati predstavljaju li varijable sociotropija i autonomija mjere povećane kognitivne ranjivosti za pojavu anksioznosti. Uzorak je sačinjen od 463 studenta različitih fakulteta u Zagrebu (55, 9% muškaraca, 44, 1% žena). U istraživanju su korišteni slijedeći mjerni instrumenti: Ljestvica sociotropije - autonomije (SAS), Upitnik anksioznosti kao stanja i osobine ličnosti (STAI) i Skala samopoštovanja (RSE). Rezultati istraživanja pokazuju spolne razlike u sociotropiji u korist žena. Spolnih razlika u autonomiji nema. Dobiveno je da se sociotropija može smatrati mjerom kognitivne ranjivosti za pojavu anksioznosti dok u vezi autonomije postoje određene nekonzistentnosti. Autonomija u cjelini ne pokazuje povezanost s anksioznošću. Jedan aspekt autonomije je povezan s višom razinom anksioznosti, a drugi aspekt čini se utječe na smanjenje razine anksioznosti.

kognitivni stil; sociotropija; autonomija; anksioznost; samopoštovanje

nije evidentirano