hrvatski

Aktivnost glutation peroksidaze u spermi i krvnom serumu bikova simentalske pasmine

Glutation peroksidaza je enzim koji ima ključnu ulogu u zaštiti stanica od oksidativnih oštećenja uklanjajući vodikov peroksid kao i druge hidroperokside. Porodicu glutation peroksidaza čine četiri izoenzima koji u aktivnom centru sadrže element selen i jedan izoenzim koji ne sadrži selen. Membrana spermija bogata je višestrukonezasićenim masnim kiselinama koje su vrlo osjetljive na oksidaciju pri čemu nastaju lipidski hidroperoksidi. Aktivnost antioksidativnih enzima u citoplazmi spermija je ograničena, te je stoga sastav sjemene plazme vrlo važan u očuvanju integriteta i oplodne sposobnosti spermija. Mnogobrojni okolišni, fiziološki i genetski čimbenici djeluju na smanjenje kvalitete sperme i mogu dovesti do neplodnosti životinje te je stoga cilj rada bio utvrditi promjene aktivnosti glutation peroksidaze u spermi i krvnom serumu rasplodnih bikova simentalske pasmine različite dobi. Uzorci sperme uzimani su pomoću umjetne vagine, a uzorci krvi punkcijom v. jugularis od dvije skupine bikova: devet mlađih bikova starih između dvije i četiri godine i osam bikova starih između šest i deset godina. Volumen ejakulata, koncentracija spermija te progresivna pokretljivost određeni su u ejakulatu bikova. U izoliranim spermijima i krvnom serumu bikova određena je aktivnost izoenzima glutation peroksidaze ovisne o selenu (SeGSH-Px), dok je u sjemenoj plazmi određena aktivnost ukupne glutation peroksidaze (ukupna GSH-Px), SeGSH-Px kao i aktivnost glutation peroksidaze neovisne o selenu (neSeGSH-Px). Aktivnost SeGSH-Px u krvnom serumu starijih bikova bila je značajno viša u odnosu na aktivnost kod mlađih životinja (144, 63 ± ; ; 48, 79 U/L odnosno 80, 67 ± ; ; 31, 14 U/L ; P<0, 01). Usporedbom aktivnosti ukupne GSH-Px i njenih izoenzima u spermijima i sjemenoj plazmi bikova utvrđene su vrlo ujednačene vrijednosti u promatranim skupinama. Ocjenom volumena i koncentracije ejakulata kao i progresivne pokretljivosti spermija u navedene dvije dobne skupine bikova nisu utvrđene značajne razlike. Navedeni rezultati ukazuju da dob utječe na aktivnost glutation peroksidaze u krvnom serumu, no ne i na aktivnost ovog enzima u spermi rasplodnih bikova simentalske pasmina.

glutation peroksidaza; sperma; krvni serum; bikovi

nije evidentirano