hrvatski

Konfesije i postkomunistički sukob civilizacija

Rat na području bivše Jugoslavije često se interpretira kao građanski i vjerski rat. Takvu ocjenu rado iznose njegovi začetnici s nakanom da prikriju istinski uzrok i cilj rata, i sa svrhom da se zaboravi da je rat počeo kao velikosrpska agresija na pojedine republike bivše Jugoslavije, redom: najprije na Sloveniju, zatim na Hrvatsku, te konačno na Bosnu i Hercegovinu. Istu ocjenu prihvaćaju, međutim i neki zapadni analitičari, bilo iz neobaviještenosti ili krive obaviještenosti, bilo iz potrebe da zbivanja na tim prostorima aprioristički interpretiraju u skladu s vlastitom teorijskom paradigmom (Samuel P. Huntington). U ovome se prilogu argumentira nasuprotna teza, naime da se ne radi ni o građanskom niti o vjerskom ratu, nego o agresiji jedne nacije i države koja je raspolagala nadmoćnom vojnom silom na druge, vojno inferiornije nacije i države. Premda nisu primarni uzrok sikoba, vjerske razlike među pripadnicima različitih nacija i konfesija ne smiju se zanemariti kao fundamentalni civilizacijski čimbenik nacionalnih i kulturno-civilizacijskih posebnosti koje su konačno učinile raspad Jugoslavije kao multinacionalne i multikonfesionalne zajednice neminovnim. U komparativnoj analizi rezultata empirijskih istraživanja naznačuju se dominantne vrednote koje prevladavaju kod pripadnika pojedinih konfesija, kao i kompatibilni stavovi prema ekumenizmu i međuetničkoj i međukonfesionalnoj toleranciji. Uloga crkvenih hijerarhija naznačenih konfesija također se uklapa u trend dominantnog ponašanja pojedinih nacionalnih zajednica, te se može dosljedno interpretirati u svjetlu rečenih analiza, istodobno i kao poticatelj i kao posljedica određenih socijalnih procesa.

religija ; konfesije ; rat ; sukob civilizacija ; vrednote ; agresija ; sekularizacija

nije evidentirano