hrvatski

Donna velata: estetika skrivenoga u skulpturi Settecenta

Djelomična pokrivenost lica velom u mediteranskom je kulturnom krugu prisutna još od antičkih vremena. O tome svjedoče helenistički prikazi te posebno rimske skulpture vestalki gdje je veo označavao čistoću, skrivenu ljepotu i posvećen život. Lagani veo koji senzualno prianja uz žensko tijelo iščezava u srednjem vijeku, premda se susreće u drukčijoj funkciji kod nekih medievalnih alegorijskih likova poput Sinagoge. Transparentni antikizirajući veo postaje učestali motiv u profinjenoj vizualnoj kulturi Venecije u Settecentu gdje ga kao kiparsku novost uvodi skulptor Antonio Corradini (Venecija, 1688. – Napulj, 1752.). Ovaj je kipar svojom invencijom “začinio” alegorijski prikaz Vjere, prebacivši mu koprenu preko lica koje se djelomično ocrtava ispod lagane tkanine. Još je slikar Antonio Balestra 1717. govorio da je Corradinijeva žena pod velom “očarala cijeli grad (Veneciju) koji joj se bezrezervno divi”. Tijekom posljednjeg stoljeća Serenissime, venecijansko društvo je bilo puno kontradiktornosti, ali se moglo pohvaliti i vrhunskom, jednom od estetski najrafiniranijih umjetničkih produkcija. Ono je Corradinijevim skulpturama oduševljeno aplaudiralo zbog hrabre kiparske zamisli i klesarske vještine majstora što je mramor pretvorio u svilenu transparentnu koprenu. S druge strane, alegorijski kipovi Vjere, bolje rečeno graciozni ženski likovi čiji veo više otkriva nego sakriva senzualno tijelo, privlačili su pažnju prožimanjem sakralnog i profanog. Riječ je o vrlo tipičnom fenomenu venecijanskog Settecenta. Corradinijeve Donne velate postale su, takoreći, kiparev brand te su ga proslavile diljem Europe. Njegova vještina i concetto nadahnuli su nekoliko kipara u drugoj polovici 18. i u 19. stoljeću, no s različitim ishodima.

Donna velata; Antonio Corradini; Antonio Gai; Antonio Michelazzi; mramor; skulptura; 18. i 19. stoljeće

nije evidentirano