hrvatski

Transformacija pejzaža ruralno-urbanog prstena Zagreba

Ruralno-urbani prsten kao granični pojas između urbanog i ruralnog prostora u žarištu je interesa recentnih regionalnih i urbanističkih prostorno planerskih studija i znanstvenih radova. Temeljni cilj članka jest analizirati i diferencirati promjene koje su se dogodile u okolici Zagreba. U zadnjem desetljeću zagrebačka urbana regija ušla je u razdoblje decentraliziranog razvoja. Najznačajnije promjene pejzaža događaju se izvan grada, u prostorima u kojima prevladavavaju pejzaži miješanih ruralno-urbanih obilježja. Navedeni prostori imaju ograničene kapacitete za prihvat novih funkcija: ekonomskih i rekreacijskih funkcija te stambene funkcije što često dovodi do sukoba javnog interesa i privatnog kapitala. U zagrebačkoj urbanoj regiji najviši stupanj transformacije dosegli su satelitski gradovi (Sesvete, Dugo Selo, Velika Gorica, Zaprešić i Samobor). Zone višeg stupnja transformacije protežu se oko satelitskih centara i glavnih prometnica. Radijalni pravci transformacije zagrebačke urbane regije duž glavnih prometnica su dominantni iako se prostor između njih postupno, nejednakim intenzitetom, popunjava urbanim elementima. Takvi procesi morfološke i funkcionalne preobrazbe uz decentralizirani populacijski razvoj pokazuju da je Zagrebačka urbana regija ušla u „zrelu“ fazu razvoja u kojoj okolni ruralno-urbani prostori doživljavaju najintenzivniju funkcionalnu i fizionomsku transformaciju pejzaža. U pejzažu su još uvijek vidljivi elementi ruralnih pejzaža što pridonosi pejzažnoj raznolikosti toga prostora. Na temelju razvojnih obilježja i promjena u načinu iskorištavanja zemljišta izdvojeni su dominantni tipovi ruralno-urbanih pejzaža. Naglašene su mogućnosti primjene navedene tipologije u prostornom planiranju u prostorima miješanih, ruralno-urbanih obilježja.

preobrazba pejzaža; ruralno-urbani prsten; Zagrebačka urbana regija; decentralizacija; sateliti

nije evidentirano