hrvatski

Fotofizikalni i fotokemijski procesi u porfirinima

Porfirini su organske heterocikličke molekule koje imaju veliki interdisciplinarni značaj i predmet su intenzivnih spektroskopskih i strukturnih istraživanja. Ovi aromatski prstenovi su među najinteresantnijim fotoaktivnim molekulama u biologiji. Kao sastavni dio proteina imaju važnu ulogu u raznim biološkim procesima, djeluju kao katalizatori, prijenosnici kisika, komponente su molekulskih elektroničkih naprava, a u medicini su prikladni za tretmane u fotodinamičkoj terapiji tumora, porfirijama, malariji, te kao antitumorski lijekovi. Široko su rasprostranjeni u prirodi te se nazivaju pigmenti života. Prijelazna apsorpcijska spektroskopija daje i spektralne i dinamičke informacije o pobuđenim elektronskim stanjima molekula i jedna je od najpouzdanijih vremenski razlučivih tehnika, a predstavlja i dobru alternativu vremenski razlučivoj fluorescenciji. Relaksacijska dinamika protoporfirina IX i hemina proučavana je u femtosekundnoj vremenskoj domeni, fotopobuđenjem u Soret liniju femtosekundnim laserskim pulsevima. Cilj rada je ostvarenje dubljeg uvida u brze/ultrabrze procese koji se odvijaju u spomenutim molekulama. Protoporfirin IX zauzima posebno mjesto među porfirinskim sustavima budući da upravo on predstavlja osnovnu strukturu velike grupe prirodnih tetrapirola odgovornih za vitalne funkcije aerobnih organizama, a usporedba njegove relaksacijske dinamike sa onom odgovarajućeg metaloporfirina omogućit će bolje poznavanje svojstava tih molekula, a time i olakšati daljnja istraživanja odgovarajućih proteina. Provedena istraživanja nadovezuju se na rezultate navedene u literaturi.

protoporfirin IX; hemin; vremenski razlučiva apsorpcijska spektroskopija; relaksacijska dinamika

nije evidentirano