bošnjački

Genotipizacija autohtonih sorti vinove loze iz Hercegovine pomoću SSR markera

Na području Hercegovine evidentiran je značajan broj autohtonih sorti vinove loze. Među njima je manji broj komercijalnih (gospodarski važnih), a znatno više nekomercijalnih, uglavnom starih i manje uzgajanih sorti. Intenzifikacijom proizvodnje i orijentacijom proizvođača na uzgoj manjeg broja sorti, stare autohtone sorte postupno nestaju iz svog prirodnog staništa. Do sada nije proveden sustavan opis i evaluacija pojedinih sorti osim manjeg broja komercijalnih sorti. Agronomski i prehrambeno-tehnološki fakultet u Mostaru započeo je projekt inventarizacije i prezervacije autohtonog genetskog materijala vinove loze s područja Hercegovine. Usporedo s inventarizacijom provodi se i karakterizacija prikupljenih materijala pomoću ampelografskih i molekularnih metoda radi precizne identifikacije. Takvim analizama utvrdit će se postoje li među prikupljenim sortama mogući sinonimi ili homonimi. U ovom radu provedena je genetska analiza 17 autohtonih sorti pomoću SSR markera. Cilj rada bio je provesti genotipizaciju analiziranih sorti i utvrditi broj i frekevenciju alela na devet lokusa, sukladno metodici europskog konzorcija i projekta GrapeGen06 (https://www1.montpellier.inra.fr/grapegen06/). Molekularnom analizom SSR markerima utvrđen je genetski profil svake sorte. Na temelju dobivenih rezultata izračunati su parametri genskog diverziteta, te međusobni koeficijenti srodstva na temelju kojih je provedena klaster analiza i sačinjen dendrogram. Sve ispitivane sorte po stupnju srodnosti svrstane su u tri skupine. Među ispitivanih 17 uzoraka bilo je ukupno 14 različitih genotipova. Utvrđena su dva klastera identičnih genotipova, od kojih je jedan bio očekivan jer se radi o uzorcima dva morfotipa iste sorte, a drugi u kojemu su tri istovjetna genotipa upućuje na pojavu nepoznatih sinonima. Procjenjujudi stupanj srodnosti, te broj i frekvenciju alela može se zaključiti da između ispitivanih sorti postoji značajna razina raznolikosti i genetske udaljenosti. To pokazuje da bi sorte vinove loze iz Hercegovine mogle imati različito genetsko i geografsko porijeklo.

genotipizacija; vinova loza; autohtone sorte; SSR markeri; koeficijent srodnosti

nije evidentirano