hrvatski

Diferencijalna dijagnoza hiperprolaktinemije

Hiperprolaktinemija je najčešći poremećaj hipotalamusa i hipofize u endokrinološkoj praksi a označava povišenu razinu prolaktina (PRL) u serumu u odsustvu trudnoće i laktacije. Uzroci hiperprolaktinemije su: 1. autonomna sekrecija PRL iz adenoma hipofize 2. smanjen inhibitorni učinak dopamina na laktotropnim stanicama 3. -povećana stimulacija laktotropnih stanica 4. medikamentna hiperprolaktinemija 5. ostali uzroci Adenomi hipofize koji luče PRL, najznačajniji su uzroci hiperporlaktinemije. Tumori, infiltrativne bolesti i posljedice zračenja hipotalamusa kao i različiti intrakranijski procesi uzrokuju leziju hipotalamusa ili hipofiznog drška te remete sintezu ili prijenos dopamina do laktotropnih stanica. Hiperprolaktinemiju uzrokuju procesi unutar hipofize kao što su adenomi koji ne luče PRL, ali pokazuju tendenciju supraselarnog širenja i kompresiju hipofiznog drška, anurizme, ciste, sindrom empty selle. Brojni farmakološki agensi povisuju razinu PRL u plazmi interferirajući sa stimulacijom laktotropnih stanica adenohipofize ili inhibicijom učinka dopamina. Hiperprolaktinemiju uzrokuju i primarna hipotireoza, zatajenje jetre i bubrega. U osoba s umjerenom hiperprolaktinemijom a bez kliničke slike treba isključiti makroprolaktin- polimerni oblik PRL bez biološkog učinka koji se može otkriti laboratorijskim metodama i ne zahtijeva liječenje. Hiperprolaketinemija se u žena manifestira galaktorejom, oligoamenorejom i neplodnošću, dok su u mušakaraca osnovni simptomi gubitak libida i potencije. Dijagnoza se postavlja na osnovi višekratnog određivanja bazalne koncentracije PRL u serumu. Nakon što se detaljnom anamnezom i fizikalnim pregledom isključe medikamentna hiperprolaktinemija, hipotireoza i bubrežno zatajenje, diferencijalna dijagnoza svodi se na prolaktinom ili druge lezije hipotalamusa i hipofize. Dijagnostički algoritam završava vizualizacijom tumorske mase magnetskom rezonancijom (MR) hipofize, koja predstavlja morfološku metodu izbora.

prolaktin, hiperprolaktinemija, prolaktinomi

nije evidentirano