hrvatski

Antipetrarkizam i de(kon)strukcija pastorale u ‘gorkoj Arkadiji' Shakespearea i Držića

Analiza i usporedba dviju pastoralnih komedija, Shakespeareove komedije "Kako vam drago" i Držićeva "Grižule", opravdana i često isticanom pripadnošću njihovih djela manirističkoj poetici, otkriva slične strategije uz pomoć kojih oba dramska teksta na tipično maniristički način transformiraju već pomalo istrošenu literarnu konvenciju pastorale. Ne samo da u njima pastoralni locus amoenus prestaje biti idealizirani prostor «zlatnoga doba» i načela ugode, nego se i ljubavna poezija, kao nerazdvojni dio pastoralno-petrarkističkog kompleksa, podvrgava antipetrarkističkoj kritici, koja postaje i važno uporište manirističke de(kon)strukcije pastorale. Kritika petrarkističke poezije kao literarne značenjske prakse postaje oblik osporavanja referencijalnosti kako same poezije, tako i jezika općenito i istovremeno daje naslutiti da su ljubavni odnosi ustupili mjesto Girardovoj «mimetičkoj žudnji», kao ambivalentnom odnosu ljubavi i zavisti prema objektu-uzoru vlastite žudnje. Rušenjem povjerenja u alegoriju ljubavi destabilizira se ne samo otprije narušeni odnos između zbilje i fikcije u ovim pastoralnim komedijama, nego i mjesto i funkcija Držićeve i Shakespeareove pastorale u kulturnoj gramatici renesansnog društva.

Marin Držić; William Shakespeare; antipetrarkizam; pastorala; manirizam; mimetička žudnja

nije evidentirano