hrvatski

Ispitivanje utjecaja formalinske fiksacije na sastav gangliozida telećeg mozga

Gangliozidi su amfifilne molekule građene od ostataka ceramida, neutralnog oligosaharidnog lanca i jednog ili više ostataka sijalinskih kiselina vezanih za osnovni oligosaharidni lanac. Prisutni su u stanicama svih tkiva, ali najviše u membranama živčanih stanica. Sastav i izražaj gangliozida u moždanom tkivu mijenja se u različitim fiziološkim i patofiziološkim stanjima. U ovom je radu istraženo u kojoj mjeri fiksacija moždanog tkiva manjim koncentracijama formaldehida (FA) utječe na postupak ekstrakcije i pročišćavanja gangliozida iz tkiva odnosno mijenja li se sadržaj i sastav gangliozida pročišćenih iz fiksiranog u odnosu na svježe tkivo. Za pokus je pripravljen 10%-tni homogenat svježeg tkiva telećeg mozga. Identični alikvoti homogenata fiksirani su pet tjedana u 1, 5%, 4% i 10% otopinama FA, dok su alikvoti svježeg homogenata poslužili kao kontrole. Gangliozidi su ekstrahirani iz testne serije tkivnih homogenata te pročišćeni. Ukupni sadržaj izoliranih gangliozida određen je spektrofotometrijskom metodom. Sastav smjese gangliozida analiziran je tankoslojnom kromatografijom, a udjeli pojedinačno odijeljenih frakcija određeni su denzitometrijom. U odnosu na svježe tkivo, ukupni je sadržaj gangliozida izoliranih iz tkiva fiksiranog u otopini s 1, 5% FA bio neznatno smanjen (za svega 5, 4%), dok je iz tkiva fiksiranih u otopinama s 4% i 10% FA izolirano 9, 8% i 14, 9% manje ukupnih gangliozida. Smjese gangliozida iz fiksiranih tkiva sadržavale su sve pojedinačne (kromatografski odjeljive) frakcije koje su nađene i u sastavu smjese gangliozida iz svježeg tkiva, no u sastavu gangliozida iz tkiva fiksiranog u otopini FA najveće koncentracije su preostali samo tragovi GD3 i GQ1b. Uočene promjene u sastavu ukupnih gangliozida izoliranih iz fiksiranih u odnosu na svježe tkivo bile su: značajnije do izrazito smanjenje udjela GD3 i GQ1b, te blaže smanjenenje udjela O-Ac-GT1b ; dodatno, blaže smanjenje udjela GT1b detektirano je samo u uzorku gangliozida iz tkiva fiksiranog najkoncentriranijom otopinom FA. Rezultati pokazuju da fiksacija moždanog tkiva u otopini FA masenog udjela 1, 5% ne utječe u znatnoj mjeri na postupak izolacije gangliozida odnosno ne izaziva bitne promjene kvantitativnog i kvalitativnog sastava izoliranih gangliozida (osim manje zastupljenosti GD3). Ovo istraživanje daje odgovare na pitanje uz koja ograničenja fiksirani uzorci tkiva mogu poslužiti kao biološki materijal za usporednu analizu sadržaja i sastava gangliozida ukoliko svježi materijal nije dostupan.

Gangliozidi; formaldehid; fiksacija tkiva; teleći mozak

nije evidentirano