hrvatski

Kozmološka, antropološka i teodicejska promišljanja u filozofiji Bonifaca Badrova

Bonifac Badrov (1896.-1974.) je dugogodišnji profesor filozofije na Franjevačkoj teologiji u Sarajevu. Njegova filozofska misao zalazi u sva područja filozofije o čem svjedoči njegova bogata pisana ostavština (preko 100 bibliografskih jedinica). Njegova misao u srazu s egzistencijalističkom filozofijom i Badrovu suvremenim pogledima na svijet dobiva neslućenu širinu. Pri tom Badrovljeva filozofska misao ostaje okrenuta i prema religioznom doživljaju. Njegova filozofska misao je rad jednog franjevca iz Bosne, čiji doprinos znanosti i razvoju filozofije na Franjevačkoj teologiji u Sarajevu, a time, na svoj način, i u BiH, ne treba zaboraviti. Prvo poglavlje knjige opsežan je uvod koji Bonifaca Badrova predstavlja u prostoru i vremenu (životopis). Drugo poglavlje iznosi Badrovljev govor o osjetilnim pojavnostima u trostrukoj razdiobi: o materiji uopće, o živoj materiji i o svijetu kao cjelini. Treće poglavlje, govor je o čovjeku u filozofiji Bonifaca Badrova. Razglabanje o razumu i spoznaji, prethodi govoru o volji i slobodi, a ovo opet izlaganju o duši. Govor o sankciji i o duši ostaje nedorečen, ne dotiče se čovjekove transcendentalne perspektive. Predzadnja cjelina u tome poglavlju nastala je iz sraza neoskolastika Badrova s egzistencijalističkom filozofijom. Četvrto poglavlje govor je o Bogu. Uspon razuma Bogu odvija se razvijanjem dokaza za Božje postojanje, potom razmišljanjem o naravi i atributima Božjim, odnosu Boga i svijeta te problemu zla u svijetu kao najtežem pitanju filozofije uopće. Kao poseban dodatak u ovoj knjizi nalazi se izlaganje na Međunarodnom znanstvenom skupu u povodu 135. obljetnice tiskarstva u Mostaru i 90. obljetnice rođenja filozofa Kvirina Vasilja (Mostar, 23. 5. 2007.) u organizaciji Filozofskog fakulteta Sveučilišta u Mostaru i Instituta za hrvatski jezik, književnost i povijest. Članak je objavljen u: HUM, časopis Filozofskog fakulteta Sveučilišta u Mostaru, 2007, br. 3. str. 217-236. Na kraju knjige je kazalo pojmova i popis literature.

Bonifac Badrov ; filozofija ; kozmologija ; antropologija ; teodiceja

II senso di questo lavoro e fare un sguardo filosofico di B. Badrov, desiderando che ci sarebbe un contributo illuminativo allafilosofia nelle Scuole Cattoliche in Bosnia e Herzegovina. II pensiero filosofico di B. Badrov entra nell pieno ambito di filosofia, scolastica nella sua essenza e indirizzata ad un avvenimento religioso. Nella prima parte del lavoro l'autore alloggia Badrov nel spazio e tempo, spiega le circostanze in quale Badrov agisce e significato della sua filosofia per la comunita alla quale apartenesse, analizando la capacita e la struttura di letteratura lavorativa usandola nell suo lavoro scientifico. Nella seconda parte del lavoro si esporre la cosmologia di Badrov ; il mondo fu creato di niente e porta in se la traccia di creazione divina. Benchč contingentale, il mondo creato dal Dio puo esistere indipendente pero avra il suo fine. La materia non puo avere la priorita ontologica sovra l'anima. Nella terza parte del lavoro l'autore esponga l'antropologia: l'uomo di Badrov e un essere libero e ragionevole con la legge morale, un spirito incarnato e un corpo spiritualizato, l'essenza che desidera essere divinizata e una essenza determinata per la vita sovrannatur