hrvatski

Istraživanje nabojnih uređenja u monokristalima kupratih supravodiča

Najpoznatiji visokotemperaturni supravodiči, kuprati rijetkih zemalja, uz supravodljivost pokazuju veliko bogatstvo elektronski uređenih faza čija priroda često nije do kraja razjašnjena. Posebno mjesto tu zauzimaju faze s ’prugastom’ modulacijom spina i/ili naboja ; njihova dinamika i uloga ustvaranju i razaranju supravodljivog uređenja još uvijek su predmet istraživanja i rasprava. Ovdje ćemo prezentirati rezultate istraživanja prugastih i srodnih faza pomoću nuklearne kvadrupolne rezonancije (NQR) u monokristalima reprezentativnih lantanovih kuprata, La_2-x Ba_x Cu O_4 i La_2-x-y Eu_y Sr_x CuO_4. Neočekivano, rezultati se drastično razlikuju od prijašnjih mjerenja na mikronskim prahovima. Intenzitet NQR linije bakra ispod temperatura prijelaza u prugaste faze pokazuje smanjenje koje se opaža i u prahovima(tzv. wipeout), ali je u svim promatranim monokristalima pad signala s temperaturom dramatičan i znatno nagliji nego u prahu: signal pada na razinu šuma već nekoliko K ispod prijelaza. Time dokazujemo da NQR intenzitet bakra ne može biti proporcionalan parametru uređenja - suprotno tvrdnjama na osnovi mjerenja u prahovima - s obzirom da (lokalni) parametar uređenja ne može ovisiti o veličinama kristalnih zrna. Također, iznad temperatura prijelaza određenih neutronskim i rentgenskim raspršenjem u kristalima La_2-x-y Eu_y Sr_x CuO_4 opažamo dodatnu fazu koja do sada nije viđena, u kojoj dolazi do djelomičnog gubitka NQR intenziteta. Priroda te faze je nepoznata, ali pretpostavljamo da se radi o flžuktuirajućim prugama bez dugodosežnog reda (e.g. nabojni nematik) koje su nevidljive za tehnike raspršenja. NQR kao lokalna proba nam time omogućava uvid u do sada slabo istraženu dinamiku taljenja prugastih faza i međufaza u kojima su samo neke simetrije slomljene.

visokotemperaturni supravodiči; pruge; NMR; NQR

nije evidentirano