hrvatski

„One pot” priprava N-supstituiranih 2-(hidroksiimino) acetamida katalizirana enzimom lipaza B izoliranim iz Candidae antarctice

Enzim lipaza B izolirana iz Candide antarctice (CAL-B) poznat je kao selektivan i učinkovit biokatalizator u enzimskoj rezoluciji primarnih amina i pri aminolizi u organskim i ionskim otapalima.[1, 2] CAL-B je komercijalno dostupan, termalno je stabilan u rasponu do čak 60 °C, aktivnost mu je dobra u raznim organskim otapalima bez prisustva vode i s veoma širokim rasponom supstrata. U našem radu istražena je mogućnost korištenja CAL-B za katalizu amidacije etil-glioksalat oksima s odgovarajućim aminom, ključnog koraka u sintezi biološki aktivnih N-supstituiranih 2-(hidroksiimino)acetamida. N-supstituirani 2-(hidroksiimino)acetamidi lišeni stalnog pozitivnog naboja imaju veću mogućnost prijelaza krvno-moždane barijere što ih čini potencijalnim reaktivatorima inhibirane acetilkolinesteraze (AChE), serinske hidrolaze koja sudjeluje u prijenosu živčanih impulsa u kolinergičnoj sinapsi centralnog i perifernog živčanog sustava, u slučaju trovanja organofosfornim živčanim agensima.[3, 4] Utvrđeno je da je slabo iskorištenje CAL-B katalizirane amidacije etil-glioksalat oksima i odgovarajućeg amina posljedica brže CAL-B katalizirane hidrolize etil-glioksalat oksima u hidroksiimino octenu kiselinu. Dodavanjem odgovarajućeg agensa za povezivanje in situ hidroliziranog etil-glioksalat oksima i odgovarajućeg amina nastaje očekivani N-supstituirani 2-(hidroksiimino)acetamid u visokom prinosu. Opisani postupak predstavlja „one pot” sintezu u kojoj in situ hidrolizirani etil-glioksalat oksim reagira s odgovarajućim aminom dajući očekivani produkt, čime se uklanja potreba za izolacijom hidroliziranog etil-glioksalat oksima.

CAL-B; oksimi; reaktivacija

nije evidentirano