hrvatski

Biološke metode sanacije onečišćenih tala

Tlo predstavlja tanki (maksimalno do 50-cm) rahli sloj smješten na površini planeta Zemlje, između litosfere i atmosfere. Nastaje izuzetno složenim i dugotrajnim djelovanjem podnebl¬ja, vegetacije i živih makro i mikro organizama na litosferu. Među brojnim procesima oštećenja tla, sve veći značaj ima onečišćenje tla. Pod tim pojmom podrazumijeva se nazočnost problematičnih tvari u tlu u količini u kojoj uzrokuje vidljiv ili mjerljiv poremećaj neke od uloga tla. Ako želimo definirati što je to onečišćeno tlo, možemo reći da je to tlo u kojemu je ljudskom djelatnošću povećan sadržaj štetnih (organskih i anorganskih) tvari kojima koncentracija može biti opasna za ljudsku aktivnost, odnosno za uzgoj biljaka ili životinja. Iz tih razloga zadnjih desetljeća sve se više govori o remedijaciji onečišćenih tala. Tehnologije sanacije/remedijacije onečišćenog tla mogu se provesti biološko, kemijskom, fizikalnom odnosno termalnom remedijacijom (Kisić, I: Sanacija onečišćenog tla – Sveučilišni udžbenik, izdavač Agronomski fakultet, 2012). Ciljevi sanaciju su: - smanjenja koncentracije ukupnog onečišćenja na prihvatljivu razinu u skladu s budućim načinom korištenja tla, - fizikalna/kemijska/biološka/mehanička izolacija onečišćenja radi sprječavanja daljnje reakcije tla s okolišem, - smanjenjem biološke dostupnosti (biopristupačnosti) organskih i anorganskih onečišćenja. Odabir navedenih tehnologija najviše ovisi o: • tipu i vrsti onečišćenja, • prostornoj zahvaćenosti onečišćenja (površini, volumenu i mjestu onečišćenja – blizina površinskih/podzemnih voda), • tipu tla (reakcija, sadržaj organske tvari, teksturi, osobito postotnom udjelu i tipu gline), • vremenskom razdoblju izlaganja potencijalnom onečišćenju, • budućem načinu korištenja tla, • definiranom zakonskom okviru pojedine države o potrebnom stupnju remedijacije. Biološke metode sanacije pripadaju u skupini okolišno prihvatljivih zelenih tehnologija sanacije tla. Kao način sanacije koriste se mikroorganizmi ili biljke. Bioremedijacija (biostimulacija ili bioaugmentacija) je proces u kome se koriste mikrorganizmi. Sanacija pomoću biljaka – fitoremedijacija može se provesti kao fitoekstrakcija, rizofiltracija, fitostabilizacija, fitovolatizacija itd. Riječ je o metodama koje se najčešće koriste in situ (na onečišćenim lokacijama) što je njihova prednost. Uprkos svim prijeporima ta metoda ima budućnost za sanaciju tala onečišćenih organskim i anorganskim onečišćenjima.

biološke metode sanacije; onečišćeno tlo; biljka; mikroorganizmi

nije evidentirano