hrvatski

Ispitivanje genotoksičnosti nekih furofuranskih prekursora biosinteze aflatoksina Komet-testom

Mnogobrojnim istraživanjima potvrđeni su citotoksični, mutageni i kancerogeni učinci aflatoksina. Neke Aspergillus vrste koje su potencijalni producenti aflatoksina mogu u svojim sporama i dijelovima micelija osim aflatoksina sadržavati i njihove prekursore ovisno o fazi biosinteze. Mali broj istraživanja posvećen je ispitivanju bioloških učinaka aflatoksinskih prekursora među kojim mnogi sadrže furofuranski prsten koji se smatra odgovornim za biološke učinke aflatoksina. Stoga smo ovim radom željeli ispitati genotoksični potencijal nekih dihidrofurofuranskih (verzikolorin A ili VER A, i 5- metilsterigmatocistin ili 5-MET-ST) i tetrahidrofurofuranskih intermedijera (verzikolorin B ili VER B) na kulturi stanica adenokarcinoma pluća čovjeka (A549). Stanice su tretirane kroz 2 i 24 sata s po dvije subcitotoksične koncentracije svakog mikotoksina, i to: 45 i 90 µM 5-MET-STC, 20 i 50 µM VER A i 40 i 80 µM VER B. Oštećenja DNA su detektirana Komet- testom, a intenzitet oštećenja procjenjen preko kometnih parametara- duljina repa, intenzitet repa i repni moment. U interpretaciji rezultata kao najbolji pokazatelj stupnja oštećenja DNA koristi se repni moment jer obuhvaća podatke o duljini repa i repnom intenzitetu. Najizraženije oštećenje DNA, odnosno povećanje repnog momenta u odnosu na kontrolu, zabilježeno je kod VER B. U 2-satnom tretiranju stanica do najvećeg povećanja repnog momenta u odnosu na kontrolu (0, 2814 ± 0, 6954) došlo je apliciranjem VER B u koncentraciji 80 µM (1, 128 ± 1, 639). Statistički značajno povećanje repnog momenta uzrokovali su i 40 µM VER B (0, 7390 ± 1, 112), 45 µM 5-MET-STC (0, 4468 ± 0, 8220), 50 µM VER A (0, 4947 ± 0, 8828), dok 90 µM 5-MET-STC (0, 2791 ± 0, 5470) i 20 µM VER A (0, 2464 ± 0, 6081) u dvosatnom tretiranju nisu doveli do povećanja repnog momenta u odnosu na kontrolu. Kod 24-satnog tretiranja svi toksini su prouzrokovali statistički značajno povećanje repnog momenta u odnosu na kontrolu (0, 4503 ± 0, 7566). Najizraženije povećanje izmjereno je za 40 µM VER B ( 2, 506± 2, 428), zatim 80 µM VER B (1, 272 ± 1, 675), 20 µM VER A (0, 916 ± 1, 517), 45 µM 5-MET-STC (0, 873 ± 1, 259), 50 µM VER A (0, 819 ± 1, 454) i 90 µM 5-MET-STC (0, 7812 ± 1, 513). Kometni parametri su također klasificirani prema 95. percentili (AST, engl. abnormal size tails) u kontroli te je dokazano da svi toksini uzrokuju statistički značajna abnormalna povećenja kometnih parametara u odnosu na kontrolu, osim 5-MET-STC u odnosu repni intenzitet i repni moment kod 2- satnog tretiranja stanica i VER A u odnosu na repni intenzitet primjenjenog u koncentraciji 20 µM. Za VER A, VER B i 5-MET-STC ovo je prvo izvješće o njihovoj genotoksičnosti za A549 stanice potvrđenoj Komet- testom. Mogući mehanizam genotoksičnosti može biti povezan s metaboličkom aktivacijom putem CYP 450 enzimskog sustava formiranjem visoko reaktivnog epoksida koji se veže za nukleofilne gvaninske rezidue DNA inducirajući lomove DNA molekule

aflatoksin; furofuranski prsten; genotoskičnost; sterigmatocistin

nije evidentirano