hrvatski

Sinteza i strukturna karakterizacija novih derivata pirolo[2, 3-d]pirimidina

Derivati pirolo[2, 3-d]pirimidina privukli su pažnju organskih kemičara zbog njihve biološke i kemoterapeutske važnosti. Pokazali su biološku aktivnost kao inhibitori enzima, citotoksični spojevi, kao antivirusni, antiinflamatorni, antialergijski, antitumorski, antibakterijski i antifungalni agensi, te kao spojevi protiv očnog tlaka. Iz tog je razloga, u području medicinske kemije pokazan velik interes za sintezu novih derivata pirolo[2, 3-d]pirimidina. Novi N-1 propargilirani i C-5 alkinilni derivat pirimidina 2 sintetiziran je Pd-kataliziranom Sonogashira-inom reakcijom unakrsnog spajanja, te je potom „click“ reakcijom preveden u N-1 triazolilni derivat 3. Sonogashira-inom reakcijom spoja 1 uz dodekin su pripravljeni C-5 alkinilni pirimidinski derivat 4 i furo[2, 3-d]pirimidinski derivat 5. „Click“ reakcijom N-1 propargiliranog 5-joduracila (1) dobiveni su triazolilni derivati 6 i 7, koji su nadalje Sonogashira-inom reakcijom prevedeni u C-5 alkinilne (8 i 10) i furo[2, 3-d]pirimidinske (9 i 11) derivate. Novi N-1 triazolilni derivat 14 pripravljen je alkiliranjem N-1 položaja 5-jodbenzoilcitozina 12, te je potom reakcijom Cu(I)-katalizirane Huisgenove 1, 3-dipolarne cikloadicije dobivenog terminalnog alkina 13 s odgovarajućim azidom preveden u spoj 14. Novi N-1 i C-5 supstituirani N-4-benzoilcitozinski derivati (15 i 16) pripravljeni su paladijem-kataliziranom Sonogashira-inom reakcijom prethodno pripravljenog spoja 14, pri čemu je priređen i pirolo[2, 3-d]pirimidinski derivat 17. Strukturna karatkerizacija spojeva provedena je snimanjem 1H NMR, te masenih spektara, a spektroskopska karakterizacija provedena je snimnjem UV/Vis i fluorescencijskih spektara. Provedena je i in silico analiza bioloških aktivnosti sintetiziranih spojeva upotrebom programskog paketa PASS.

N-1 i C-5 supstituirani derivati pirimidina; pirolo[2; 3-d]pirimidin; N-alkiliranje; Sonogashira-ina reakcija; „click“ reakcija

nije evidentirano