hrvatski

Analiza unutarstanične raspodjele odabranih metala i nemetala u jetrima potočne pastrve (Salmo trutta Linnaeus, 1758) iz rijeke Krke

Analiza unutarstanične raspodjele devet metala/nemetala provedena je na jetrima potočnih pastrva (Salmo trutta Linnaeus, 1758) iz rijeke Krke, ulovljenih u listopadu 2015. godine na dvjema postajama, izvoru rijeke Krke kao referentnoj postaji te u rijeci Krki nizvodno od Knina, kao onečišćenoj postaji. Na izvoru rijeke Krke zabilježene su povišene koncentracije Cd, Mo i Tl u citosolu jetara pastrve, dok su Co i Se bili povišeni u pastrvama nizvodno od Knina, a Cu, Fe, Mn i Zn usporedivi na objema postajama (Dragun i sur., 2018). Cilj istraživanja bio je utvrđivanje raspodjela devet navedenih elemenata među citosolskim biomolekulama različitih molekulskih masa u jetrima pastrva, što je ostvareno kromatografskim razdvajanjem jetrenih citosola uz isključenje po veličini te mjerenjem koncentracija metala/nemetala u dobivenim frakcijama koje sadrže biomolekule različitih molekulskih masa pomoću masene spektrometrije visoke rezolucije s induktivno spregnutom plazmom. Zanimljivo je istaknuti eluiranje Cu, Cd i Zn u području molekulskih masa koje odgovaraju metalotioneinima ; porast pika Fe u području feritina, kao odgovor na porast akumulacije Fe u jetrima ; eluiranje Co, Mn, Mo i Zn u širokom području molekulskih masa, što je u skladu s njihovom ulogom kofaktora velikog broja enzima ; eluiranje Se u području biomolekula molekulskih masa manjih od 5 kDa, koje se može dovesti u vezu s poznatim selenospojevima koji sudjeluju u obrani organizma od oksidativnog stresa ; te eluiranje neesencijalnog i izrazito toksičnog metala Tl u području biomolekula molekulskih masa 60-300 kDa, koje obuhvaća i molekulske mase enzima u čijoj aktivaciji Tl sudjeluje, poput aldehid dehidrogenaze i (Na+K+)-ATP-aze.

metali ; citosol ; jetra ; pastrva ; rijeka Krka ; HPLC

nije evidentirano