hrvatski

Utjecaj uparavanja na poboljšanje sastava pšenice i tritikalea

Ţitarice se koriste za prehranu ljudi i hranidbu ţivotinja još od davnina. Danas su najvaţnije ratarske kulture u poljoprivrednoj proizvodnji na ĉitavom svijetu. Pšenica (Triticum aestivum L) i tritikale (Triticosecale ssp.) su jednogodišnje ţitarice iz porodice trava. Pšenica se smatra jednom od najstarijih kulturnih biljaka, dok je tritikale nastala u 19. stoljeću kriţanjem pšenice i raţi, iz ĉega je izveden njen drugi naziv „pšenoraţ“. Obje kulture imaju ozimi i jari oblik. U poslijeţetvnoj tehnologiji ţitarica vaţno je dobro doraditi i uskladištiti zrno, kako bi zadrţalo kvalitetu do uporabe. U postupku dorade zrna najznaĉajnija je termiĉka dorada sušenjem, koja sniţava vlaţnost zrna i time mu produljuje upotrebnu vrijednost. Prilikom prerade zrna u svrhu prehrane ljudi i hranidbe ţivotinja, koristi se hidrotermiĉki postupak uparavanja tzv. „cooking“. Uparavanje je tehnološki postupak tretiranja zrna s ciljem ţelatinizacije škroba, odnosno za poboljšanje nutritivnih svojstava i bolju probavljivost zrna. Ovaj rad prikazuje rezultate promjene u nutritivnim svojstvima zrna na pšenicama dviju sorti, Kraljica i Srpanjka, te na dviju sorti tritikale, Goran i Ranko. Prikupljenim uzorcima odredit će se kemijski sastav prije i nakon postupka obrade. Postupak obrade zrna obuhvaća konvekcijsko sušenje na tri temperature (50°C, 60°C i 70°C), kao i postupak uparavanja u periodu od 10 i 15 minuta pri tlaku od 0, 5 bara nakon ĉega slijedi ponovno sušenje na tri već spomenute temperature. Nakon provedenih tretmana svakom uzorku je odreĊen udio vlage, pepela, sirovih masti i škroba.

pšenica, tritikale, sušenje, uparavanje, cooking, nutritivna svojstva

nije evidentirano