hrvatski

Percepcija kvalitete bračnog odnosa, samostišavanje i usamljenost žena odrasle dobi

U različitim kulturama empirijske su studije konzistentno utvrdile da su osobe u braku kao i one u izvanbračnoj zajednici manje usamljene od samaca, razvedenih i udovaca (de Jong Gierveld, 1987, Jones i Hebb, 2003). Weiss u svom interakcionističkom modelu usamljenosti naglašava da emocionalna i socijalna usamljenost nastaju kad socijalne interakcije ne osiguravaju osobi socijalne zalihe kao što su privrženost, socijalna integracija, potvrda vlastite vrijednosti, pouzdani oslonac, briga za druge. Zato je razumno pretpostaviti da razina, pa i tip usamljenosti, ne ovise samo o bračnom statusu nego i o kvaliteti bračnog odnosa, koji omogućuje ili ne postizanje navedenih zaliha. Empirijska evidencija u prilog ove pretpostavke prikupljena je uglavnom u kliničkom radu s depresivnim pacijenticama, pretežito ženskog spola. U takvom je radu D. Jack (1991) identificirala samostišavanje kao konstrukt koji označava kognitivne sheme kreiranja i održavanja bliskog odnosa na način da žena bude pasivna, da zatomljuje svoje osjećaje i misli. Taj bi konstrukt mogao imati značajnu ulogu u relaciji kvalitete bračnog odnosa i usamljenosti. Kod odraslih udatih žena provedeno je istraživanje s ciljem utvrđivanja prirode povezanosti dimenzija percipirane kvalitete bračnog odnosa (seksualna intimnost, konflikti, prisnost, komunikacija i pravednost) s emocionalnom i sa socijalnom usamljenosti. Također se ispitivalo kakva je uloga samostišavanja u relaciji pojedinih dimenzija kvalitete bračnog odnosa i usamljenosti. Utvrdilo se da je emocionalna usamljenost najviše negativno povezana sa seksualnom intimnosti, te prisnosti u braku. Socijalna je usamljenost također negativno povezana s intimnim odnosima, a pozitivno s konfliktima u braku. Samostišavanje je pozitivno povezano s konfliktima u braku, a najveću negativnu povezanost ostvaruje s komunikacijom. Što je samostišavanje veće, veća je i emocionalna i socijalna usamljenost.

kvaliteta bračnog odnosa; samostišavanje; usamljenost; odrasla dob

nije evidentirano