hrvatski

Enzimi citokrom P450 (Enzimi CYP): značaj za toksične učinke lijekova

Neškodljivost i sigurnost primjene lijekova i drugih kemijskih tvari postiže se poznavanjem njihovih kemijskih i biokemijskih značajki. Jedna od važnih značajki, koja može utjecati na pojavu, ali i omogućiti razumijevanje i predviđanje neželjenih i toksičnih učinaka lijekova, je poznavanje reakcija biotransformacija koje kataliziraju enzimi citokrom P450 (enzimi CYP), zbog mogućih bioloških aktivacija u toksične produkte reakcijama tzv. bioaktivacija. Bioaktivacije reakcijama biotransformacija dobivaju na značaju ako se zna da je za toksičnost većine kemikalija potrebna prethodna metabolička aktivacija kod čega dolazi do pojava tzv. "kemijske toksičnosti" ili "kemijske karcinogenosti". Toksičnost lijekova i kemikalija često ima učinak na jetru, jer je jetra kvantitativno najvažnije mjesto u organizmu u kojem se odvijaju reakcije biotransformacija. Katalitičko djelovanje enzima citokroma P450 (enzimi CYP) može imati za posljedicu promjenu bioloških svojstava kemijskih tvari-supstrata, u smislu smanjenja neželjenih i toksičnih djelovanja ili biološku aktivaciju u toksične produkte i intermedijere. Produkti i intermedijeri, koji nastaju reakcijama biotransformacija u jetri ili u nekom drugom organu ili tkivu, razlikuju se po kemijskoj strukturi od polazne tvari, a uslijed nastalih promjena različita su im i fizikalno-kemijska i biološka svojstva. Pretvorbe, koje vode ka stvaranju toksičnih produkata, su prema tome dio ukupne metaboličke aktivnosti stanica svakog organa ili tkiva.

citokromi P450; enzimi CYP; lijekovi; toksičnost;mehanizmi

nije evidentirano