hrvatski

Mjerenje mudrosti s aspekta eksplicitnih teorija

Iako se proučavanju mudrosti u posljednjih dvadesetak godina posvećuju znatni istraživački napori, još uvijek nema jednoznačne definicije. Postoji jedino suglasnost da je mudrost višedimenzionalni konstrukt. Često se smatra da mudrost predstavlja vrhunac ljudskog razvoja te da je svojevrsno sredstvo i cilj dobrog života. Pri opisivanju ovoga konstrukta uočavaju se razlike s obzirom na važnost koja se pridaje kognitivnim ili afektivnim osobinama. Mudrost se često povezuje s kognitivnim kompetencijama, dok je neki ipak smatraju integracijom kognitivnih i afektivnih elemenata. U ovom se radu koristimo mjerom koja u mudrosti naglašava osobine ličnosti, a osnovni ciljevi istraživanja bili su a) provjeriti mjerne osobine skale za samoprocjenu mudrosti (Self-Assessed Wisdom Scale ; SAWS, Webster, 2003) te b) ispitati postoje li u mudrosti dobne i spolne razlike. Istraživanjem je obuhvaćeno 316 sudionika i sudionica u dobi od 18 do 80 godina. Mudrost je mjerena pomoću 40 čestica upitnika samoprocjene SAWS koje uključuju pet subskala: iskustvo, emocionalnu regulaciju, reminiscenciju, humor i otvorenost. Faktorska analiza potvrdila je postojanje pet faktora kao u izvornom istraživanju, a utvrđena je i dobra pouzdanost ukupne skale. Spolne razlike u korist su žena: viši rezultat na ukupnoj skali te na subskalama reminiscencije, otvorenosti i humora vjerojatnije je da su uzrokovani činjenicom da SAWS mjeri pretežito afektivne dimenzije, a ne nužno time da su žene mudrije od muškaraca. Dobne razlike nisu utvrđene u ukupnom rezultatu, no starije skupine pokazuju više iskustva te manju sklonost humoru i otvorenosti u odnosu na mlađe. Zanimljivo je da svaka od pet subskala pokazuje različitu razvojnu putanju u funkciji dobi, potvrđujući na taj način višedimenzionalnu prirodu mudrosti kao konstrukta.

mudrost; konstrukt; samoprocjena

nije evidentirano