hrvatski

Uloga ličnosti, samopoimanja i motivacije u odabiru kognitivnih strategija učenja

Sposobnost regulacije vlastitog procesa učenja najvažniji je element kompetencije “učiti kako učiti”, temeljne kompetencije potrebne za cjeloživotno učenje. Znanje o odrednicama procesa samoregulacije učenja zbog toga je od izuzetne važnosti za razvoj ove kompetencije u školskom kontekstu. Cilj ovog istraživanja bio je odrediti povezanost osobina ličnosti, samopoimanja, ciljnih orijentacija i motivacijskih strategija samoregulacije učenja s kongitivnim strategijama površinskog i dubinskog procesiranja informacija, te metakognitivne kontrole. Istraživanje je provedeno na uzorku od 610 učenika 8. razreda iz 36 osnovnih škola grada Zagreba i Zagrebačke županije. U istraživanju je primijenjen BFI upitnik za djecu (John & Srivastava, 1999) koji procjenjuje pet dimenzija ličnosti, skale matematičkog, verbalnog, školskog te općeg samopoimanja iz upitnika SDQ II (Marsh, 1990), skale ciljne orijentacije na učenje i na izvedbu iz upitnika PALS (Midgley i sur., 2000), te skale kognitivnih i motivacijskih strategija učenja iz Upitnika kognitivnih i motivacijskih komponenti samoreguliranog učenja (Lončarić, 2008). Hijerarhijskom regresijskom analizom ispitan je doprinos osobina ličnosti, samopoimanja, ciljnih orijentacija te motivacijskih strategija učenja objašnjenju varijance proaktivnih strategija dubinskog procesiranja i metakognitivne kontrole, te defanzivne strategije površinskog procesiranja. Rezultati pokazuju da izraženije dubinsko procesiranje pokazuju učenici otvoreniji k iskustvu, boljeg školskog pojma o sebi, s izraženijom ciljnom orijentacijom na učenje te motivacijskim strategijama poticanja učenja, ali i zaštite samopoštovanja. Metakognitivni ciklus kontrole pokazao se povezanim sa sličnim adaptivnim sklopom ličnosti, samopoimanja i motivacije. Veću metakognitivnu kontrolu iskazuju učenici izraženijom ugodnošću, školskim pojmom o sebi, ciljnom orijentacijom na učenje te motivacijskom strategijom poticanja učenja. S druge strane, defanzivnom obrascu površinskog procesiranja skloniji su učenici višeg neuroticizma, manje otvorenosti i lošijeg školskog samopoimanja koji više koriste defanzivnu motivacijsku strategiju zaštite samopoštovanja.

ličnost; samopoimanje; motivacija; kognitivne stragtegije učenja

nije evidentirano