Brojna istraživanja ispitivala su odnos anksioznih i depresivnih simptoma s osobinama ličnosti, međutim većina njih usmjerila su se na odraslu populaciju. Upravo zbog toga cilj ovoga rada je bio ispitati odnos osobina ličnosti u okviru Petofaktorskog modela s anksioznošću i depresivnošću adolescenata. Osim toga, cilj rada bio je i ispitati ulogu spola u tom odnosu. Naime, s obzirom na mnoga istraživanja koja potvrđuju spolne razlike u anksioznosti i depresivnosti adolescenta, osim provjere spolnih razlika u crtama ličnosti, anksioznosti i depresivnosti, zanimalo nas je moderira li spol odnose crta ličnosti s anksioznošću i depresivnošću. Sudionici su bili učenici i učenice srednje škole (N = 171) koji su ispunili Upitnik petofaktorskog modela ličnosti BFI (Benet-Martinez i John, 1998 ; prema Kardum, Gračanin i Hudek-Knežević, 2006), Skalu depresivnosti za djecu (Živčić, 1992) i Skalu dječje anksioznosti SKAN (Purić, 1992 ; prema Zaić, 2005). Rezultati su pokazali da neuroticizam predviđa više anksioznih (β = .512 ; p<.01) i depresivnih simptoma (β = .419 ; p<.01), dok ekstraverzija (β = -.143 ; p<.05) i savjesnost (β = -.206 ; p<.01) predviđaju manje depresivnih simptoma. Također se pokazalo da djevojke iskazuju više anksioznih (t(169) = -3.45 ; p<.01) i depresivnih (t(169) = -2.42, p<.05) simptoma te ujedno i viši neuroticizam (t(169) = -3.31 ; p<.01) u odnosu na mladiće. Međutim, pokazalo se da spol moderira odnose crta ličnosti s depresivnošću. Kod mladića najveći učinak na depresivnost ima savjesnost (β = -.275 ; p<.01), zatim ugodnost (β = -.203 ; p<.05) i neuroticizam (β = .185 ; p<.05) dok kod djevojaka neuroticizam (β = .562 ; p<.01) i ekstraverzija (β = -.162 ; p<.05) predviđaju depresivne simptoma. Rezultati sugeriraju da određene crte ličnosti pokazuju različite učinke na depresivnost kod djevojaka i mladića.

Psihologija